Przedszkole - nowa płaszczyzna życia

Beata Matys-Wasilewska - Psycholog i psychoterapeuta. Ukończyła Uniwersytet Łódzki na kierunku Psychologia i studia podyplomowe z psychoterapii na Katedrze Nerwic przy Uniwersytecie Jagiellońskim w Collegium Medicum w Krakowie.

W nowym środowisku przedszkolak zdobywa inną wiedzę o sobie. Już bez osłonki rodzicielskiej konfrontuje się, jak jest postrzegany, jak radzi sobie z innymi dziećmi. Akceptacja przez grupę innych dzieci jest niezwykle ważna. Buduje kolejne podwaliny wartości siebie, a te przyczyniają się do rozwinięcia wachlarza zdolności, jakie w maluchu drzemią. Przedszkolak dzięki grupie uczy się budowania i rozumienia społecznych zależności. Nie jest to droga usłana różami, ale po chwilowych dramatach najczęściej maluch jest troszkę dojrzalszy i bardziej samodzielny

Nie dam ci kredki, bo cię nie lubię
Odmowa czy negowanie są raczej trudne do zniesienia przez przedszkolaka. Gdy kolega mówi „nie”, maluch odczuwa odrzucenie. Nie wie, że kolega powiedział to w odwecie, bo nie miał ochoty na partnerstwo, czy był zły, że mu się przeszkadza.
Sfera emocji u przedszkolaka jest delikatna i niedojrzała. Maluch nie potrafi się zdystansować, zaczekać, samodzielnie zinterpretować czyichś intencji czy powodów zachowania. Przyjmuje wszystko dosłownie, prawdziwie i na zawsze.

Głupi głupek
Dosadność, wręcz bezlitosność, stwierdzeń innych dzieci wynika często z ich nieznajomości mocy sprawczej słów. Dzieci używają niektórych słów jak zabawek. Sprawdzają, czym są i po co. Bawi ich powtarzanie, naśladowanie. Dlatego, gdy jedno dziecko powie coś zabawnego, niezwyczajnego, wywołującego reakcję, to cała grupa może to podchwycić i powtarzać bezwiednie.

Dziecięcy savoir-vivre
Dzieci są bezpośrednie i proste w wyrażaniu siebie. Reguły grzecznościowe i społeczne są przez nie dopiero przyswajane. Najpierw działa u nich instynkt i impuls, a potem rozum.
Niewiele potrzeba, by kogoś polubić i by przestać lubić. Na szczęście większość uraz czy przykrości wyrządzanych wzajemnie jest krótkotrwałych i szybko przemijających. Jeśli dzieci wrócą do wspólnej zabawy, sympatia szybko się odbudowuje.

Ciebie lubię najbardziej
Słowa akceptacji brzmią inaczej w ustach mamy, a inaczej w ustach kolegi. Mama jest na dobre i na złe. Kolega jest mniej przewidywalny. Dlatego jego sympatia czy uznanie mają taką moc sprawczą i dowartościowująca.

Przynależność w grupie
Na etapie średniaków czy dzieci w zerówce autorytet kolegi umacnia się. Zawiązują się pierwsze grupki i umacniają przyjaźnie. Dzieci zabiegają wtedy o swoje względy, pozyskują sympatię poprzez pożyczanie sobie ulubionych rzeczy, dzielenie się zabawkami czy zapraszanie do siebie do domu.

Wiara w siebie
Wspólne zabawy pozwalają dziecku odkryć i rozwinąć swój potencjał. Na tle rówieśników może poczuć, że błyszczy, że ma coś do zaoferowania, że jego pomysły są dobre i przyswajane przez innych. Czuje się podobne i równe z innymi dziećmi. To niezwykle ważny moment w rozwoju ego i poczucia własnej wartości. Jeszcze silniej wzrasta potrzeba samodzielności i zdobywania nowych sprawności.

Kiedy mnie lubisz, czuję jak rosnę
Etap przedszkolaka wiąże się z wejściem w struktury społeczne. Pierwszy przyjaciel, pierwsza miłość przedszkolna. To pierwszy tak intensywny krok w świat innych ludzi. Bez ramienia rodzica dziecko tworzy obraz siebie i relacji międzyludzkich. Akceptacja rówieśników stanowi istotny budulec w poczuciu własnej wyjątkowości i atrakcyjności.

Niezbędnik rodzica
Bądź uważny na to, co przeżywa maluch w relacjach z innymi dziećmi.
Nigdy nie bagatelizuj uczuć dziecka i przeżywanych jego emocji.
Wykaż zrozumienie i empatię w sprzeczkach między dziećmi.
Wyjaśniaj powody niektórych zachowań dziecięcych i pokazuj dziecku, co może zrobić w sytuacjach trudnych.
Dąż do konfrontacji w sytuacji konfliktu, wspierając obie strony w dążeniu do porozumienia.
Dbaj i stwarzaj sytuacje, w których dzieci mogą się cieszyć swoim towarzystwem.
Nie wybieraj dziecku przyjaciół.
Jeśli uważasz, że towarzystwo jakiegoś kolegi negatywnie wpływa na twoje dziecko, rozmawiaj, wyjaśniaj, ale pozwól mu samodzielnie wybrać. Stosuj wsparcie, a nie nacisk. Z czasem zauważysz, że dziecko dokona selekcji przyjaciół.